Bir Bakışta 2023

Programın açılşını, Fransız popüler müziğinin genç yeteneklerinden Hoshi'nin, otobiyografik özellikler taşıyan parçalara da yer verdiği yeni albümü “Cœur parapluie”den çıkan ikinci single olan Je partirai ile yaptık. 1996 doğumlu sanatçı 1 Eylül’de piyasaya sürdüğü bu çalışmasıyla Fransa listesinde iki numaraya kadar yükselmişti.

2023, popüler müziğin önde gelen birçok isminin yeni albümlerle hayranlarının karşısına çıktığı bir yıl oldu. İçlerinde Pascal Obispo, Étienne Daho, Calogero ve Vitaa’nın da bulunduğu bu sanatçılar söz konusu çalışmalarıyla oldukça yüksek satış rakamlarına ulaştı. Yılın en dikkat çeken albümlerinden biri seksenli yıllardan beri Fransız pop müziğinde apayrı bir yere sahip olan Étienne Daho’ya aitti şüphesiz. 12 Mayıs’ta piyasaya çıkan "Tirez la nuit sur les étoiles" adlı bu çalışmasında Vanessa Paradis ve Jade Vincent gibi isimlerle yaptığı düetlere de yer vermişti Daho ve albüm çıkar çıkmaz hem müzik listelerinin zirvesine oturmuş hem de son derece olumlu eleştiriler almıştı. Yaklaşık iki hafta kadar önce, söz konusu albümü birçok şarkının farklı düzenlemeleriyle genişletilmiş bir versiyonu da yayınlandı. 

Étienne Daho gibi tecrübeli isimlerin yanı sıra birçok genç sanatçı da müzik piyasasına merhaba dedikleri albümlerle gündeme geldiler 2023 boyunca. Aralarında Zaho De Sagazan, Nuit Incolore, Aliosha Schneider, Pierre de Maere, Santa ve Coline Rio’nun da bulunduğu bu isimlerden yıl boyunca Fransız Öpücüğü’nde bahsetmeye çalıştık. Örneğin, 1999 yılında dünyaya gelen Zaho de Sagazan, kariyerine 2021’de, Hervé’nin konserlerinin açılışında sahne alarak başlamıştı. İlhamını, Jacques Brel ve Barbara gibi isimlerden alan genç kadın, aynı zamanda seksenli yıllarla özdeşleşen tekno ve cold wave gibi akımlara da özel bir ilgi duyuyor. İlk albümü “La symphonie des éclairs'’i de 31 Mart’ta piyasaya sürdü Zaho de Sagazan. İlk stüdyo albümünü 27 Ocak’ta yayınlayan 2001 doğumlu Belçikalı Pierre de Maere ise ilk bestelerini henüz on yaşındayken, Garageband uygulamasını kullanarak yapmaya başlamış. Babası sayesinde Supertramp, Elton John ve Pink Floyd’u keşfeden genç adam, 2020 Mart’ında ilk Fransızca single’ı Potins absurdes’ü yayınlamıştı. 2022’nin Ocak ayında, Un jour je marierai un ange isimli single’ıyla büyük yankı uyandıran De Maere, bu yılın Şubat ayında düzenlenen Victoires de la Musique töreninden de "En İyi Çıkış Yapan Erkek Sanatçı" ödülüyle ayrıldı. 

Bu yeni albümlerin yanı sıra birçok cover albümü de yayınlandı 2023 boyunca. Çeşitli sanatçıların William Sheller şarkılarını yorumladıkları "Simplement Sheller", Chimène Badi’nin Édith Piaf’ın klasikleşmiş parçalarına yeni bir boyut kazandırdığı "Chimène chante Piaf", Isabelle Boulay’nin Alain Bashung’u yeniden keşfetmemizi sağladığı "Les chevaux de plaisir" ve Paul Personne’un Fransız popüler müziğinin sevilen parçalarını yorumladığı "Dédicaces" bunlardan sadece birkaçı. Bunların yanında Bernard Lavilliers ve Renaud gibi isimlerin kendi repertuarlarının en özel parçalarını farklı düzenlemelerle kaydettikleri albümleri de unutmamak gerekir. Tüm bu cover albümlerinin yanı sıra, yeni albümlerinde başka meslektaşlarına ait bir-iki şarkıya yer veren sanatçılar da vardı. Örneğin, bir önceki yıl Garou ve Anne Sila’nın da yorumladığı Joe Dassin şarkısı À Toi, M’in Aralık başında piyasaya sürdüğü canlı performans albümünde, hafif rock altyapısıyla, bambaşka bir kimliğe bürünmüş olarak karşımıza çıktı. Sözleri Claude Lemesle ve Pierre Delanoë, müziği ise Joe Dassin & Jean Baudot ikilisine ait 1977 tarihli parça, ilk yayınlandığında Fransa listelerinin zirvesine oturmuş ve sonrasında Joe Dassin tarafından İspanyolca olarak da kaydedilmişti.

1980 yılında, henüz kırk bir yaşındayken aramızdan ayrılmıştı Joe Dassin. Bu yıl da Jane Birkin, Claude Barzotti, Jean-Louis Murat, Marcel Amont, Buzy ve en son da 15 Aralık’ta Guy Marchand gibi sanatçılar hayata gözlerini yumdu. Bunların dışında bir de kayda değer ölüm yıldönümleri vardı. Örneğin Yunan asıllı Fransız söz yazarı, besteci ve yorumcu Georges Moustaki’nin aramızdan ayrılışının onuncu yıldönümüydü bu sene. Onu, iki özelprogramla andık Fransız Öpücüğü’nde. Lübnan asıllı popüler müzik sanatçısı Cyril Mokaiesh de Mayıs ayında Moustaki şarkılarını yorumladığı bir albüm yayınladı. Repertuarında Moustaki parçalarına yer veren, bir dönem de onunla bir aşk ilişkisi yaşayan Édith Piaf’ın da altmışıncı ölüm yıl dönümüydü 2023. Bu nedenle yukarıda da bahsettiğimiz gibi Chimène Badi, Piaf şarkılarını yorumladığı bir albüm yayınladı. Bunun dışında Kaldırım Serçesi'nin en sevilen şarkılarına sanal olarak altmış müzisyenden oluşan bir senfonik orkestranın eşlik ettiği “Symphonique” isimli albüm de Ekim ayında müzik marketlerdeki yerini aldı. 

Bu yılın yaz aylarında, Fransız halkını adeta ikiye bölen, oldukça enteresan bir polemik yaşandı. Fransız popüler müziğinin son birkaç yılına damgasını vuran Juliette Armanet’nin, katıldığı bir radyo programında, “Tahammül edemediğiniz üç şarkı hangileri?” şeklindeki soruya: “Üç kezLes lacs de Connemara” şeklinde cevap vermesi ve bunun nedenini de “Bu gerçekten beni tiksindiren bir şarkı, mezhepçi tarafı, müziği hepsi iğrenç. Sonuçta sağdan gelen hiçbir şey iyi olamaz” diye açıklaması hem bu şarkıyla büyüyen bir nesli, hem farklı politik görüşleri savunanları, hem de Michel Sardou hayranlarını kızdırdı. Geniş kitlelerin sevdiği bir şarkı herkesin hoşuna gitmek zorunda değil, bu son derece normal fakat bu tip popüler bir şarkıyı, onu seslendiren kişinin aslında çok da keskin olmayan politik görüşlerine göre değerlendirmenin de adil olduğunu söylemek güç. Neyse ki genelde sivri çıkışlarıyla tanınan Michel Sardou bu sözleri olgunlukla karşıladı ve Armanet’nin de kendisine bir mail atıp özür dilemesinin ardından olay tatlıya bağlandı. 

2023 yılının albüm satış rakamlarına göz attığımızda karşımıza bambaşka bir tablo çıkıyor. Biz her ne kadar bu programda, genelde popüler müzik yapan sanatçılardan bahsetsek de satış rakamlarının zirvesinde çoğumuzun adını bile duymadığı rap müzisyenleri yer alıyor. Son verilere göre Fransız müzikseverlerin %77’si Youtube, Spotify, Deezer ya da Apple Music gibi streaming platformlarından ulaşıyor sevdiği şarkılara ama yine de bir fikir vermesi açısından ilk altı ayın fiziksel satış rakamlarına baktığımızda, özellikle genç kuşağın bu müzik türüne olan ilgisi sayesinde en çok satan 20 albüm arasında, tam 14 rap müzik albümüne rastlıyoruz. İlk 5’te ise Hamza, Djadja & Dinaz, Werenoi ve Jul gibi isimler göze çarpıyor. Bu yıl içinde, her biri yirmi beş civarı şarkıdan oluşan iki albüm yayınlayan Jul, ya da gerçek adıyla Julien Mari, kariyerine doğum yeri olan Marsilya’da, henüz on yedi yaşındayken başlamıştı. İlk stüdyo albümü "Dans ma paranoïa"yı 2014’te yayınlayan genç adam o günden bu yana her yıl yayınladığı iki albümle, rap müziğin Fransa’daki en önemli temsilcilerinden biri haline geldi. 2017’de "En İyi Rap Müzik Albümü" dalında bir de Victoire de la Musique ödülü kazanan Jul’ün yirminci stüdyo albümü "La route est longue", 8 Aralık’ta almıştı müzik marketlerdeki yerini. 

Bu yıl, tıpkı son on-on beş yılda olduğu gibi, birçok düet albümü de çıktı piyasaya. Özellikle sonbahar aylarıyla birlikte Vianney, Florent Pagny, Isabelle Adjani ve Gaëtan Roussel gibi isimlerin farklı meslektaşlarıyla bir araya geldikleri şarkılardan oluşan çalışmalarını dinleme şansını elde ettik. Bunlardan bazılarında, daha önce yayınlanmış parçalar yeni düzenlemelerle karşımıza çıkarken bir kısmı da tamamen yeni şarkılardan oluşuyordu. Örneğin uzun süredir kanserle verdiği mücadeleden galip ayrılmış gibi gözüken Florent Pagny, 1 Eylül’de yayınlanan "2bis" adlı albümde repertuarının en sevilen parçalarını Zazie, Pascal Obispo, Patrick Fiori ve Soprano gibi isimlerle birlikte yorumlamıştı. Bu albümde Pagny’yle Jacques Brel’in Vesoul adlı parçasını seslendiren Vianney ise, 10 Kasım’da piyasaya çıkan "À 2 à 3" adlı çalışmasında, düet yaptığı Renaud, BigFlo et Oli ve MC Solaar gibi isimlerle birlikte yazdığı yepyeni şarkılara yer veriyordu. Louise Attaque grubunun solisti olarak tanıdığımız Gaëtan Roussel ise, 24 Kasım’da piyasaya çıkan "Eclect!que" adlı çalışmasında, altısı daha önce yayınlanmamış on altı şarkıyı, Alain Souchon, Calogero, M ve Louane gibi meslektaşlarıyla birlikte seslendirdi.

Bu yılın Kasım ve Aralık aylarında, Noel sezonunun da başlamasıyla; Vincent Niclo, Natasha St-Pier ve Jean-Baptiste Guégan gibi isimlerin Noel temalı şarkılardan oluşan albümleri yayınlandı. Johnny Hallyday’in ses ikizi olarak tanımlayabileceğimiz 1983 doğumlu Guégan, 2022 tarihli albümünün Noel şarkılarıyla genişletilmiş versiyonunda, daha önce Dalida tarafından da seslendirilen Vive le vent adlı parçayı yorumladı. Şarkı, aslında ünlü Jingle Bells’in Fransızca versiyonu. 1857’de James Lord Pierpont tarafından Şükran Günü'nde söylenmek üzere yazılan bu parça, zamanla Noel’le özdeşleşmişti.