Kars’da ‘Büyük Memeliler İzleme Projesi’ kapsamında yedi kurda uydu vericisi takıldı.
Doğu Anadolu Bölgesi'nde biyolojik çeşitliliği korumak için çalışan KuzeyDoğa Derneği, verici taktıkları kurtların doğal yaşamdaki hareketlerini anbean izleyip, araştırma yapıyor. Türkiye'de ilk defa 2011'de kurtlara uydu verici takıp, çalışma başlattıklarını belirten KuzeyDoğa Derneği Başkanı Prof. Dr. Çağan Şekercioğlu, “İnsan faaliyetlerinden dolayı daralan yaşam alanları, kurtları insanlar ile daha sık karşı karşıya getiriyor. Bu da insan-kurt çatışmasını artırıyor. Sonunda kaybeden kurtlar oluyor. Yaşam alanlarına yaklaşan kurtlar, sık sık ateşli silahla öldürülüyor,” dedi. Kars'ın Sarıkamış ilçesinde KuzeyDoğa Derneği ile Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü'nün yürüttüğü çalışma kapsamında yedi kurdun yaşamı araştırılıyor. İlçede hayata geçirilen ‘Büyük Memeliler İzleme Projesi’ kapsamında bir süre önce yakalanan yedi kurda uydu vericisi takıldı. Bu kurtları karla kaplı arazide sinyal alma cihazıyla takip eden Zagreb Üniversitesi'nden Prof. Dr. Josip Kusak ve KuzeyDoğa Derneği Bilim Koordinatörü Emrah Çoban, beyaz örtü üzerinde kurtların izini ölçtü. Çalışma ile uydu vericisi takılan kurtların bir sürüye ait olup olmadıkları ve dolaştığı güzergahlar araştırılıyor. Dernek yetkilileri ise edinilen bilgiler doğrultusunda, bölgedeki besiciler ile çobanları kurtlara karşı uyarıyor. KuzeyDoğa Derneği Başkanı, Utah ve Koç üniversiteleri öğretim üyesi Prof. Dr. Çağan Şekercioğlu, Türkiye'de kurtların yaşamı, karşılaştıkları tehlikeler ve yaptıkları araştırmaların bulgularına ilişkin bilgiler verdi. Ekolojik olarak 81 ilin kurtların yaşamasına elverişli olduğunu belirten Prof. Dr. Şekercioğlu, “İllerimizin çoğunda halen kurtlar yaşıyor. Ancak Türkiye'de şu anki dağılımı yaklaşık 490 bin kilometrekare. Ülkemizin %64'ünde kurtlar mevcut. Özellikle Orta ve Doğu Anadolu Bölgelerini ve Karadeniz'in dağlık kesimlerini tercih ediyorlar. Geyik, karaca, yaban domuzu gibi yabani memelilerin bol olduğu, insan varlığının yoğun olmadığı yerleri tercih ettiklerinden, Ege Bölgesi ve kıyı kesimlerimizin çoğunda, Güneydoğu Anadolu'nun alçak bozkırlarında ve Trakya'nın çoğunda yoklar,” dedi.
Grönland’de rekor kıran erime
Yeni verilere göre, şaşırtıcı derecede rekor kıran Atlantik Okyanusu sıcaklıkları, bu hafta Grönland buz tabakası yüzeyinde yine rekor kıran bir erimenin tetiklenmesine neden oldu. Bu haftaki erime, Grönland buz tabakasının %50’den fazlasını kapladı. Bu, modern kayıtların tutulmasından bu yana yalnızca üçüncü kez ve erime mevsimindeki en erken olay oldu. Donma noktasının üzerindeki sıcaklıklar, deniz seviyesinden 10.000 ft (3.300 m) yükseklikte, muazzam buz tabakasının tepesine kadar kaydedildi. Aşağıya doğru eğimli kuru rüzgarlar nedeniyle Grönland'ın uzak kuzeyinde sıcaklıklar 23°C’ye ulaştı. Washington Üniversitesi'nden kutup bilimcisi Joel Gombiner'e göre, Grönland erimesi kesinlikle iklim acil durumunu vurgulayan aşırı bir erime olayıydı. Gombiner, “Geçen sefer CO2 bu kadar yüksek olduğunda Grönland buz tabakası tamamen erimişti. Tek soru, bu sefer ne kadar hızlı kaybolduğu,” derken, Grönland şu anda en az son 1000 yıldır olduğundan daha sıcak. Grönland buz tabakasının erimesi, fosil yakıtların yakılmasının neden olduğu iklim değişikliğiyle doğrudan bağlantılı ve erimesinin hızlanması, küresel ısınmanın Paris İklim Anlaşması'nda kabul edilen 1,5°C hedefini aşması durumunda beklenen taşma noktalarından biri.
Sıcak hava dalgası tehdit ediyor
Yavaş hareket eden yüksek sıcaklıklar Teksas ve kuzey Meksika'dan Mississippi ve diğer yakın eyaletlere ilerlemeye başladığından, güney ve orta ABD'nin çoğunda 30 milyondan fazla insan aşırı sıcaklık uyarıları altında kalıyor. Yetkililer en az 13 ölümü sıcak hava dalgasına bağladı. Rekora yakın sıcaklıklar, sıcak hava ceplerinin jet akımındaki değişimlerle günler veya haftalarca yerinde sıkışıp kaldığı ısı kubbesi olarak bilinen bir hava olayı tarafından yönlendiriliyor. Bu etkinin aşırı örnekleri, 2021'de Kuzeybatı Pasifik boyunca ABD ve Kanada'da 900'den fazla ölüme neden olan günlerce 43-44 °C’yi aşan sıcak hava dalgası. Güneydoğu'da hafta sonu sıcaklıkları ortalamanın 20 derece üzerine çıktı. Baton Rouge, Louisiana, Nashville ve Tennessee dün 100 derecenin biraz altına ulaşırken, Teksas'ta bazı şehirler 43 dereceyi aştı.
Serhat illerdeki tarihi, turistik ve ekolojik yerler
KuzeyDoğa Derneği'nin ekoturizm gezisi kapsamında Türkiye'nin farklı kentlerinden gelen doğaseverler, Kars, Iğdır ve Ardahan bölgesinin tarihi yerlerini gezdi, doğasını ve yaban hayatını tanıma fırsatı buldu. ABD Utah ve Koç üniversiteleri öğretim üyesi ile KuzeyDoğa Derneği Başkanı Prof. Dr. Çağan Şekercioğlu'nun öncülüğünde bölgeye gelen doğaseverler, serhat illerindeki tarihi, turistik ve ekolojik yerleri gezdi. Şekercioğlu, Anadolu Ajansı (AA) muhabirine, bölgede ekoturizmin gelişmesi anlamında bu etkinliklerin önemli olduğunu söyledi. 25 kişilik ekiple dört gün süren geziyi anlatan Şekercioğlu, “Kuyucuk Gölü, Aras Kuş Cenneti ve Kağızman Çengilli Köyü'ndeki kilise ve gölü gördük. Ekip olarak şimdi Sarıkamış'tayız. Vaşak, kurt ve bozayı çalışmalarını yerinde görecekler. Bozayı görmeyi ümit ediyoruz. Keklik Vadisi ekoturizm alanı, bizim için de sürpriz oldu. Çok güzel yürüyüş yolları yapılmış. Emniyetli gözlem seyir terasları yapılmış. Bu muhteşem vadiyi, şelaleyi ben arkadaşlarımla siftahını yaptık," diye konuştu.
